وجود خال و یا کک و مک روی پوست یکی از موارد شایعی است که می تواند داخل چشم نیز ایجاد شود. ممکن است وجود خال در داخل چشم غیر عادی به نظر رسد، اما بسیار شایع است. خال ها معمولا خطری نداشته و فقط به لحاظ زیبای مشکل ایجاد می کنند. البته در موارد نادر میتواند تبدیل به نوعی سرطان به نام ملانوم شود. با توجه به شیوه خال چشم و اهمیت نظارت بر آن در ادامه مقاله به بررسی این موضوع میپردازیم.
خال چشم چیست؟
خال چشم که اصطلاح انگلیسی آن Nevus میباشد شبیه خال و یا کک و مکهای روی پوست میباشد. رنگ خال چشم ممکن است قهوهای، خاکستری، زرد و یا ترکیبی از رنگهای مختلف باشد. خالها توسط سلولهایی به نام ملانوسیتها ساخته میشوند، ملانوسیت عامل رنگ بخشیدن به پوست و چشم میباشد، به طور کلی ملانوسیت در سطح پوست پخش میشود اما در صورتی که تعداد زیادی از آنها کنار هم جمع شوند منجر به ایجاد خال میشوند.
بیش تر بخوانید => خشکی چشم بعد بلفاروپلاستی
خال چشم ممکن است در قسمتهای مختلف چشم قرار بگیرد، زمانی که خال در قسمت سفید رنگ چشم قرار داشته باشد به سادگی قابل تشخیص میباشد اما در صورتی که در قسمت رنگی چشم و یا در پشت چشم قرار بگیرند فقط توسط چشم پزشک و ابزار معاینهی چشم قابل تشخیص میباشند.
برخی از خالهای چشم ممکن است پیش از تولد ایجاد شوند اما در برخی موارد نیز ممکن است خالها در ایام میانسالی بر روی چشم ظاهر شوند.
همان طور که در ابتدا اشاره کردیم اکثر خالها بیضرر هستند و مشکلی برای بینایی و سلامت فرد ایجاد نمی نماید اما در برخی موارد نیز ممکن است منجر به ایجاد مشکلاتی شوند بنابراین معاینات منظم چشمی جهت بررسی خالها ضروری میباشد.
انواع خالهای چشمی
خال های چشمی انواع مختلفی دارند که به شرح زیر است :
خال ملتحمه
در قسمت سفید چشم یا ملتحمه ظاهر میشود. خالهای ملتحمه معمولاً از زمان کودکی ایجاد میشوند. نیمی از خالهای چشمی از این نوع هستند. این نوع خالها در طول زمان ممکن است دچار تغییراتی در رنگ شوند به ویژه در دوران بلوغ و یا بارداری. تیرهتر شدن رنگ خالها ممکن است با رشد خال اشتباه گرفته شود، بنابراین در صورتی هرگونه تغییر، جهت برطرف شدن نگرانیهای خود به چشم پزشک مراجعه نمائید.
خال عنبیه
در قسمت رنگی چشم دیده میشود. خال عنبیه تقریباً در 60 درصد افراد ایجاد میشود و دلیل آن قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعهی خورشید میباشد، خالهای عنبیه معمولاً صاف هستند و هیچ خطری ندارند. تشخیص خالها عنبیه در افرادی که رنگ چشم روشنی دارند راحتتر انجام میشود.
بیش تر بخوانید => عوارض جراحی آب مروارید
خال مشیمیه
خال مشیمیه در زیر شبکیه و یا پشت چشم به وجود میآید. این ضایعه رنگدانهای به صورت مسطح بوده و معمولاً خوش خیم میباشد. از هر 10 نفر یک نفر ممکن است به این مشکل مبتلا شود. با اینکه در اغلب موارد خال مشمیمه خوش خیم میباشد اما پتانسیل اندکی جهت تبدیل شدن به سرطان را دارد بنابراین باید به صورت منظم تحت پیگیری و نظارت توسط چشم پزشک باشد.
خال مشمیمیه در اکثر موارد بدون علامت بوده و تنها با معاینات چشم پزشکی قابل تشخیص میباشد. گاهی اوقات ممکن است با رشد غیر طبیعی عروق خونی همراه باشد و در موارد نادر منجر به جدا شدن شبکیه و یا نابینایی میشود. بنابراین معاینات منظم جهت بررسی این خالها بسیار اهمیت دارد. توصیه میشود افرادی که دچار خال مشیمیه هستند هر 3 الی 6 ماه یکبار توسط چشم پزشک تحت معاینه قرار بگیرند.
دلایل ایجاد خال چشمی
عللی مختلفی در ایجاد خال چشمی دخیل هستند که از جمله آن ها عبارتند از :
نژاد
افرادی که رنگ پوشت روشنی دارند بیشتر از افرادی که رنک پوست تیره تری دارند دچار خالهای مشیمیه می شوند.
نور خورشید
آسیبهای ناشی از نور خورشید میتواند احتمال ایجاد خالهای چشمی را افزایش دهد. بر اساس مطالعات افرادی که زمان زیادی در معرض نور خورشید قرار دارند بیشتر به خالهای عنبیه دچار میشوند.
درمان خال چشم
به طور کلی خال چشم عاملی بی ضرر بوده و احتیاجی به درمان ندارد. در اکثر موارد خال چشم هیچ گونه مشکلی برای بینایی ایجاد نمی کند و به جز معاینات دوره ای احتیاجی به درمان دیگر نیست. در طی معاینات دورهای پزشک اندازه خال، رنگ آن و سایر مشخصات وابسته به خال را یادداشت مینماید تا در معاینات بعدی با یکدیگر مقایسه کند، در صورتی که در معاینات دورهای تغییری در اندازه و یا رنگ خال مشاهده شود احتیاج به مداخلههای درمانی وجود دارد.
در صورتی که پزشک علائمی مبنی بر تبدیل شدن خال به ملانوم بیاید درمان آنها ضروری میباشد.
بهترین گزینهی درمان خال چشم برداشتن خال از طریق جراحی میباشد. در روش جراحی خال با استفاده از یک تیغ موضعی و لیزر برداشته خواهد شود.