بلفاروپلاستی یا جراحی پلک یکی از روش‌های جراحی زیبایی می‌باشد. مانند هر روش جراحی، بلفاروپلاستی نیز ممکن است عوارض جانبی بر روی بیماران داشته باشد. یکی از این عوارض بلفاروپلاستی پس از جراحی که در برخی از بیماران ایجاد می‌شود، خشکی چشم است.
شرح مختصر به علل خشکی چشم
خشکی چشم بنا به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شود که برخی از مهم ترین آنها عبارتند از :
- جراحی چشم
- جراحی لیزیک
- استفاده از لنز
- عارضه‌ی جانبی مصرف برخی از داروها
- درمان‌های موضعی
- درمان و یا تغییرات هورمونی در بدن
دلایل خشکی چشم پس از جراحی بلفاروپلاستی
از دلایل خشکی چشم پس از جراحی پلک، می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- تورم پلک‌ها
- عدم توانایی جهت پلک زدن به صورت طبیعی در هفته‌های اول پس از جراحی
- عدم بسته شدن کامل پلک‌ها
تمام این عوامل در کنار یکدیگر منجر می‌شود که قرنیه با میزان کافی از اشک پوشانده نشود و خشکی چشم اتفاق بیفتد.
عوامل خطری که پس از بلفاروپلاستی احتمال بروز خشکی چشم را افزایش می‌دهد عبارتند از :
- عوامل آلرژی زا
- شرایط محیطی (به عنوان مثال کم بودن رطوبت محل زندگی)
- ویژگی‌های خاص آناتومی چشم
- بیماری‌های مزمنی مانند آرتریت روماتوئید
- جراحی همزمان هر دو پلک
- بیمارانی که پیش از جراحی دچار سندرم خشکی چشم بوده اند.
راهکارهایی جهت جلوگیری از خشکی چشم پیش از جراحی
برخی از افراد پیش از جراحی بلفاروپلاستی دارای درجات خفیفی از خشکی چشم هستند که پس از جراحی ممکن است به دلیل عدم بسته شدن کامل چشم و یا سایر شرایط، شدیدتر شود. بنابراین لازم است پیش از جراحی نیز با انجام برخی دستورالعمل‌ها خشکی چشم خود را درمان نمائید، راهکارهای درمان خشکی چشم پیش از جراحی عبارتند از :
- قطع مصرف سیگار
- کاهش مدت زمان نگاه کردن به صفحه گوشی تلفن همراه، تبلت، لپ‌تاپ و یا تلویزیون
- کاهش استفاده از لنزهای چشمی
- ایجاد فاصله زمانی 6 تا 12 ماه بین جراحی‌های چشم (در صورتی که به تازگی یک جراحی چشم مانند جراحی لیزیک انجام داده‌اید به منظور جلوگیری از خشکی چشم لازم است جهت جراحی بلفاروپلاستی حداقل 6 تا 12 ماه صبر نمائید.)
- انجام معاینات کامل چشم پزشکی پیش از جراحی و درمان خشکی چشم در صورتی که به آن مبتلا هستید.
- استفاده از قطره‌های چشمی تجویز شده و سایر دستورالعمل‌ها پیش از جراحی
راهکارهای جلوگیری از خشکی چشم در حین جراحی
- استفاده از داروهای ضد التهاب پیش از جراحی برای بیمارانی که در معرض خشکی چشم قرار دارند.
- برداشتن بیش از حد بافت پلک می‌تواند عملکرد پلک‌ها را دچار اختلال نماید، بنابراین در این مرحله تجربه و تخصص جراح از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد تا از هرگونه خشکی چشم و یا سایر عوارض پس از جراحی بلفاروپلاستی پیشگیری شود.
- عدم آسیب به غدد اشکی در حین جراحی
درمان خشکی چشم پس از بلفاروپلاستی
روش‌هایی که به کاهش خشکی چشم پس از جراحی کمک می کند، به شرح زیر است :
- مرطوب نگه داشتن چشم‌ها با استفاده به موقع از قطره‌ها و پمادهای موضعی تجویز شده
- جلوگیری از عفونت با مصرف آنتی بیوتیک‌های تجویز شده
- بالا نگه داشتن سر جهت جلوگیری از تورم (بهتر است در هفته‌های اول پس از جراحی، در هنگام خوابیدن با استفاده از چند بالش اضافه سر خود را کمی بالاتر نگه دارید)
- در هنگام انجام کارهایی که نیاز به دقت بالای چشم‌ها دارد به چشمان خود استراحت دهید. به عنوان مثال در هنگام کتاب خواندن هر نیم ساعت برای چند دقیقه چشم‌های خود را ببندید و به آنها استراحت بدهید.
- کاهش مدت زمان استفاده از گوشی تلفن همراه، تبلت و سایر مانیتورها
- استفاده از کمپرس آب سرد در فواصل زمانی معین
- عدم مالش چشم‌ها
زمان مراجعه به متخصص برای خشکی چشم پس از جراحی پلک
همان طور که پیشتر اشاره کردیم در طی هفته های اول پس از جراحی به دلیل اینکه پلک‌ها به صورت کامل بسته نمی‌شوند (به دلیل تورم و اختلال موقت در عملکرد آنها) ممکن است خشکی چشم به مدت چند هفته وجود داشته باشد که با رعایت نکاتی که اشاره شد می‌توانید میزان آن را کاهش دهید. اما در صورتی که 2 الی 3 ماه پس از جراحی همچنان دچار خشکی چشم هستید باید در این مورد با جراح خود مشورت نمائید.
در صورتی که بلفاروپلاستی به خوبی انجام شده باشد قابلیت بستن کامل چشم‌ها و یا پلک زدن نباید آسیبی ببیند و با از بین رفتن عوارض اولیه جراحی، خشکی چشم نیز برطرف خواهد شد اما در صورتی که در حین جراحی مشکلات عملکردی در بسته شدن پلک‌ها ایجاد شده باشد ممکن است به درمان‌های تخصصی‌تر احتیاج داشته باشید.
کلام آخر
هرچقدر که جراح شما از تجربه و مهارت بیشتری برخوردار باشد امکان بروز عوارض پس از جراحی پلک مانند خشکی چشم کمتر می‌شود بنابراین لازم است در اولین مرحله از برنامه ریزی جهت جراحی بلفاروپلاستی یک پزشک با تجربه انتخاب نمائید تا از هرگونه عارضه‌ی جبران ناپذیر و یا درمان‌های اضافی پس از جراحی دور بمانید.
