زمانیکه فردی دچار مشکل بینایی هنگام تاریکی و شب و در حالت کلی، جایی که نور کمی وجود دارد، می شود، به اصطلاح می گویند که فرد دچار شب کوری شده است. این امر نوعی اختلال بینایی است که سبب دید غیر عادی فرد در شب می شود. در این مقاله به بررسی علل این بیماری، علائم و روش های درمان آن خواهیم پرداخت.
شب کوری چیست؟
افرادی که به شب کوری دچار می شوند، دید ضعیفی در شب و هنگام تاریکی خواهند داشت. همچنین این افراد زمانی که از محیط پر نور و روشن واحد محیط تاریک و کم نور می شوند، زمان زیادی طول می کشد تا تطابق دید انجام شود. کنتراست دید این افراد نیز کاهش می یابد. شب کوری در مردان بیش تر از زنان شایع تر است و ممکن است از اولین نشانه های بیماری رتینیت پیگمنتوزا باشد. این بیماری از بدو تولد وجود داشته و سبب کاهش بینایی و در نهایت سبب نابینایی می شود.
علل شب کوری چیست؟
- شب کوری علل مختلفی دارد که از جمله آن ها می توانه به کمبود رودوپسین در پشت چشم اشاره کرد که به آن سلول های استوانه ای حساس به نور شبکیه گفته می شود.
- از دیگر علل این بیماری، التهاب رنگدانه شبکیه چشم لست که امری ارثی می باشد.
- زمانی که در معرض نور خورشید شدید قرار گیرید، ممکن است تخلیه رنگدانه ارغوانی نیز موجب این بیماری شود.
- کمبود ویتامین A نیز سبب شب کوری می شود.
- بیماری های چشمی مثل آب سیاه چشم، التهابات شبکیه و مشمیه نیز موجب شب کوری می شوند.
- کمبود جذب چربی، اعتیاد به الکل و بیماری های کبدی و برخی عوامل وراثتی نیز سبب شب کوری می شوند.
در صورتی که این بیماری پیش رونده باشد، افت بینایی وی در دوران نوجوانی و بلوغ آغاز خواهد شد.
عوامل تاثیر گذار در بیماری شب کوری
عوامل زیادی وجود دارند که می توانند بروز این بیماری را افزایش دهند. از جمله این عوامل عبارتند از :
- نزدیک بینی یا دوربینی
آب مروارید چشم
آب مروارید چشم که معمولا افراد سالمند به آن دچار می شوند که همین بیماری یکی از مهم ترین عوامل موثر بر ابتلا به این بیماری است.
از دیگر عواملی که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد، به شرح زیر است :
- قوز قرنیه
- سندروم آشرمن
- بالا رفتن سن
- بیماری دیابت
- رعایت کردن از رژیم غذایی نامناسب
- ابتلا به برخی بیماری ها همچون فیبروز کیستیک
- مشکلاتی در لوزالمعده
تشخیص بیماری شب کوری
با مشاهده علائم بیماری شب کوری، باید جهت تشخیص و درمان قطعی به یک چشم پزشک خوب مراجعه نمود. جهت تشخیص، پزشک با پرسش هایی سعی در تشخیص و درمان می گیرد. برخی از این موارد عبارتند از :
- تست بینایی رنگ جهت بررسی ریفلکس نوری مردمک چشم
- بررسی و انجام معاینات پزشکی در ناحیه شبکیه چشم
- رفرکشن جهت بررسی تجویز عینک و لنزهای طبی
- اسلیت لمپ جهت معاینه ساختارهای جلویی چشم
جهت تشخیص بیماری شب کوری، باید یک سری آزمایش ها صورت گیرد که عبارتند از :
- آزمایش میدان دید
- آزمایش الکتروتینوگرافی
درمان بیماری شب کوری
اغلب متخصصان با توجه به بررسی هایی که انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که این بیماری یک روش درمانی که بتوان به صورت قطعی آن را درمان کرد وجود نداد اما برخی روش ها هستند که می توانند میزان شدت این بیماری را در افراد کاهش دهد. در ادامه به شرح مختصری از آن می پردازیم.
- ژن درمانی: یکی از روش هایی است که امروزه محققان بر تلاش اند که آن را عملی کنند.
- رژیم غذایی مناسب: یکی از روش هایی که می تواند تا حدودی بروز این بیماری را در افراد بهبود بخشد رعایت از یک رژیم غذایی مناسب است. مصرف مواد غذایی که حاوی ویتامین A و E هستند می تواند تا حد زیادی این بیماری را بهبود بخشد.
- دارودرمانی: مصرف برخی ویتامین ها به صورت قرص می تواند تا حدودی موجب بهبودی شب کوری شود.
رژیم غذایی
مصرف مواد غذایی زیر برای افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند توصیه می شود:
- تخم مرغ
- شیرهای غنی شده
- سبزیجات
- میوه
- روغن کبد ماهی
استفاده از عینک و لنز طبی
از دیگر روش های درمان این بیماری می توان به استفاده از عینک و یا لنز طبی اشاره نمود. استفاده از این ابزار می تواند بینایی فرد را تقویت کند.
عمل جراحی یا جراحی لیزیک چشم
یکی از روش های درمانی که برای این بیماری انجام می شود جراحی چشم یا عمل لیزیک چشم است. این روش درمانی اغلب در مواردی مورد استفاده قرار می گیرد که شدت این بیماری در آن ها بالا رفته باشد. جراحی لیزیک چشم می تواند شکل قرنیه چشم را بهبود بخشد. اما لازم به ذکر است که این روش هم درمان قطعی ندارد و ممکن است بعضی افراد دچار برخی عوارض دیگری هم شوند. پس دقت داشته باشید بهترین روش درمانی توسط متخصص چشم تجویز می شود.
