عفونت داخل کره چشم، که به عنوان اندوفتالمیت نیز شناخته میشود، در اثر عفونت باکتری، ویروس، قارچ یا عوامل آلرژیک در کره چشم رخ میدهد. کره چشم، قسمتی از چشم است که قرار گرفتن عفونت در آن میتواند منجر به مشکلات جدی در بینایی افراد می شود. این بیماری در اثر ورود میکروبها به داخل چشم از طریق آلودگی محیطی، تماس مستقیم با مواد آلوده یا انتقال عفونت از سایر مناطق چشم ایجاد می شود. همچنین، ضعف سیستم ایمنی بدن نیز میتواند به افزایش خطر عفونت داخل کره چشم مرتبط باشد.
عفونت داخل کره چشم یا اندوفتالمیت چیست؟
اندوفتالمیت به معنای عفونت داخل کره چشم است. در واقع، اندوفتالمیت عبارتی تخصصیتر است که برای توصیف عفونتی استفاده میشود که در لایههای داخلی چشم (کره چشم، شبکیه و رتینا) اتفاق میافتد. این نوع عفونت ممکن است از طریق میکروب، ویروس و یا قارچ ها و سایر عوامل ایجاد شود.
علائم و نشانه های عفونت داخل کره چشم
علائم و نشانههای عفونت داخل کره چشم میتواند در هر فرد به لحاظ شدت و نوع آن متفاوت با فرد دیگری باشد. اما در کل، علائم و نشانههای عفونت داخل کره چشم عبارتند از :
- درد شدید: درد چشم شدید و ناحیه داخلی چشم که ممکن است به شدت افزایش یابد.
- قرمزی و التهاب: قرمزی و التهاب درونی چشم و سفیده چشم.
- سوزش و خارش: سوزش و خارش شدید درون چشم که میتواند باعث ایجاد تحریک و عدم راحتی شود.
- تغییر در بینایی: تغییر در دید چشم، مشاهده افت کیفیت بینایی، کاهش وضوح بینایی و یا وجود نقاط تاریک در دید.
- حساسیت به نور: حساسیت افزایش یافته به نور روز، نور مصنوعی و یا نورهای روشن.
- اشکریزی و ترشحات غیرطبیعی: اشکریزی بیش از حد و تشکیل ترشحات غیرطبیعی مانند ریزش قطرات چشم یا ترشحات سبز، زرد یا صورت گرفتن قرصهای ترشحی در چشم.
- تغییر در قرارگیری چشم: تورم و تغییر در قرارگیری چشم که ممکن است منجر به تغییر در شکل چشم شود.
در صورت تجربه هر یک از این علائم و نشانهها، بهتر است به یک پزشک چشم پزشکی مراجعه کنید. او با انجام بررسیهای لازم و تشخیص دقیق، برنامه درمانی مناسب را برای شما تعیین خواهد کرد.
علل ایجاد اندوفتالمیت
اندوفتالمیت به دو صورت بروز مینماید و عوامل ایجاد کننده در هر کدام متفاوت میباشد، بنابراین لازم است آنها را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار دهیم :
اندوفتالمیت اگزوژن
اندوفتالمیت اگزوژن شایع ترین نوع اندوفتالمیت میباشد. عاملی که منجر به این نوع از اندوفتالمیت میشود منبع عفونتی است که از خارج بدن وارد میشود. باکتریها و قارچها میتوانند در هنگام جراحی، تزریق به کرهی چشم و یا آسیبهای خارجی به چشم وارد کرهی چشم شوند. زخمهایی که منجر به ایجاد حفره در چشم میشوند شایعترین عامل ایجاد اندوفتالمیت اگزوژن میباشد.
در اکثر موارد علائم اندوفتالمیت اگزوژن چند روز پس از عمل جراحی و یا آسیب به چشم آغاز میشود. در مواردی که علائم به صورت سریع و شدید بروز مینمایند به معنای اندوفتالمیت حاد میباشد.
در برخی موارد شروع علائم به آهستگی ایجاد میشود و زمان بیشتری طول میکشد تا علائم آشکار شوند. در این صورت با اندوفتالمیت مزمن روبرو هستیم. در صورتی که انواع خاصی از باکتریها و یا قارچها وارد کرهی چشم شوند معمولاً اندوفتالمیت مزمن ایجاد میشود.
اندوفتالمیت آندروژن
اندوفتالمیت آندروژن نوع دیگری از اندوفتالمیت میباشد. زمانی که عفونت در قسمت دیگری از بدن آغاز شود و به سمت چشم گسترش پیدا نماید با اندفتالمیت آندورژن مواجه میشویم. به عنوان مثال در برخی مواقع عفونت دستگاه ادراری و یا عفونتهای خون میتوانند منجر به بروز اندوفتالمیت آندروژن شوند.
نحوهی تشخیص اندوفتالمیت
چشم پزشک ابتدا با معاینهی چشم، شرایط چشم را مورد بررسی قرار میدهد و میزان بینایی فرد را ارزیابی مینماید. در صورتی که به تازگی جراحی داشتهاید و یا جراحتی به چشم شما وارد شده است باید اطلاعات کاملی به چشم پزشک خود ارائه دهید. اگر به تازگی آسیبی به چشم شما وارد شده است که مورد بررسی قرار نگرفته است آزمایشهایی مانند سونوگرافی چشم برای شما تجویز میشود تا هرگونه جسم خارجی در چشم مورد شناسایی قرار بگیرد.
در صورتی که مشکوک به عفونت چشم باشید با استفاده از یک سوزن کوچک مقداری از مایع داخل کرهی چشم شما خارج میشود و برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده میشود. نتایج میکروسکوپی مایع میتواند انواع عفونت را با دقت بالا مورد تشخیص قرار دهد.
درمان عفونت داخل کره چشم
درمان با توجه به نوع میکروارگانیسمی که منجر به بروز عفونت شده است متفاوت میباشد. پس از دریافت نتایج آزمایش در صورتی که باکتری منجر به بروز اندوفتالمیت شده باشد از آنتی بیوتیکهای تزریقی و اگر قارچها عامل ایجاد عفونت چشم باشند از داروهای ضد قارچ در چشم استفاده میشود.
در صورتی که چشم شما دچار التهاب و تورم باشد استروئيد برای کاهش تورم تجویز میشود.
در مواردی که میزان عفونت شدید و خطرناک باشد ممکن است جراحی ویترکتومی انجام شود. در این جراحی مایع زجاجیه از چشم خارج میشود و سپس دارویی جهت پیشگیری از عفونت تزریق میشود.
نحوه پیشگیری از اندوفتالمیت
- در هنگام انجام کارهای خارج از منزل مانند باغبانی، اره کردن چوب و … که ممکن است به چشمهای شما آسیب وارد نماید از عینک محافظ استفاده نمائید.
- در هنگام ورزش کردن از عینک و وسایل ایمنی متناسب با ورزشی که انجام میدهید استفاده کنید.
- پس از جراحی و یا تزریق داخل چشم تمام دستورالعملهای مراقبتی که چشم پزشک به شما ارائه کرده است را با دقت دنبال نمائید. به عنوان مثال پیش از اینکه قطره را داخل چشم خود بریزید ابتدا دستان خود را بشوئید، در هنگام استفاده از قطرههای چشم از تماس ظرف قطره با چشم خودداری نمایید.