گل مژه که اصطلاح پزشکی آن هوردئولوم است، برآمدگی قرمز و دردناکی است که در لبه‌ی پلک ها رشد می کند و شبیه به جوش‌های آکنه می‌باشد، گل مژه زمانی ایجاد می‌شود که یه غده کوچک چربی در نزدیک فولیکول مژه یا پوست پلک مسدود و عفونی شود. گل مژه یک مشکل بسیار رایج بوده و در بسیاری از موارد با درمان‌های خانگی می‌توان آن را برطرف کرد اما هنگامی که با درمان ها اولیه قادر به از بین بردن آن نبودید باید حتما به یک چشم پزشک خوب مراجعه نمائید.
بیش تر بخوانید : اکتروپیون چشم
انواع گل مژه
در این قسمت درباره انواع گل مژه ها و شرح آن ها می پردازیم :
گل مژه خارجی
شایع ترین نوع این بیماری چشمی، گل مژه های خارجی هستند که در قسمت بیرونی پلک بالا یا پایین ایجاد می‌شوند و علت اصلی رشد آن ها، عفونت در فولیکول مژه است.
گل مژه داخلی
در قسمت داخل پلک (به سمت کره چشم) ایجاد می‌شوند و دلیل اصلی ایجاد آن عفونت غدد داخلی چشم است که عملکرد آن‌ها تولید چربی جهت مرطوب نگه داشتن پلک می‌باشد.
شالازیون
نوع دیگری از تورم در اطراف پلک وجود دارد که به آن شالازیون گفته می‌شود، شالازیون برخلاف گل مژه دردناک نبوده، منشاء باکتریایی ندارد و در قسمت‌هایی دورتر از پلک ایجاد می‌شود. روش درمان هر دور بیماری به یک صورت می‌باشد.
شیوع گل مژه
این بیماری بسیار رایج بوده که در همه نژادها و جنسیت‌های به یک اندازه ایجاد می‌شود اما در بزرگسالان بیش تر از کودکان مشاهده می‌شود.
افرادی که دچار بلفاریت (التهاب پلک)، شوره سر، روزاسه (التهاب مزمن پوست)، دیابت یا کلسترول بالا هستند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
علل ایجاد گل مژه
همان طور که پیش تر اشاره شد، گل مژه به دلیل عفونت باکتریایی در غدد تولید کننده چربی پلک ایجاد می‌شود. غدد تولید کننده چربی پلک‌ها را می‌پوشانند و به مرطوب شدن سطح چشم کمک می‌نمایند.
علائم و نشانه‌های گل مژه
- برجستگی قرمز رنگ که دردناک بوده و در لبه‌ی پلک (نزدیک به مژه‌ها)
- تورم پلک (در برخی مواقع کل پلک دچار تورم و التهاب می‌شود)
- پوسته شدن در حاشیه پلک
- حساسیت به نور
- احساس درد و خارش
- اشک
- احساس اینکه چیزی داخل چشم شما رفته است
قابلیت سرایت گل مژه
این بیماری در اغلب موارد مسری نمی‌باشد اما در برخی موارد باکتری‌ها می‌توانند به اعضا خانواده و نزدیکان منتقل شود، راهکارهایی که به کاهش احتمال انتقال این عفونت کمک می نمایند عبارتند از:
- همواره پس دست زدن به گل مژه، باید دست های خود را بشویید.
- روبالشتی‌ها باید به صورت منظم تعویض و ضد عفونی شوند.
- زمانی که از کمپرس آب گرم روی گل مژه استفاده شود، جهت کاهش انتقال باکتری از دست زدن به آن پرهیز نمائید.
اما در حالت کلی، این بیماری قابلیت انتقال فرد به فرد را ندارد و می‌توانید با افرادی که گل مژه دارند روابط عادی داشته باشید.
تشخیص گل مژه
اگر این بیماری در طی چند روز بهبود نیافت و بینایی شما را تحت تاثیر قرار داد باید به پزشک مراجعه نمائید. پزشک با معاینه پلک شما و علائمی موجود می‌تواند این بیماری را تشخیص دهد.
روش های درمانی گل مژه
گل مژه به چند روش درمان می شود که شامل موارد زیر است :
درمان خانگی گل مژه
این بیماری در اکثر موارد در عرض چندین هفته (معمولاً یک الی دو هفته) به صورت خود به خود از بین می‌رود. برای کاهش عوارض و ناراحتی‌های این بیماری راهکارهای زیر پیشنهاد شده است :
- از کمپرس آب گرم استفاده نمائید. یک دستمال را داخل آب گرم قرار دهید و پس از گرفتن آب آن به مدت 10 الی 15 دقیقه روی پلک قرار دهید. این روش را سه تا پنج بار در طی روز انجام دهید.
- برخی درمان‌های سنتی بر این باورند که کیسه‌های چای سبز مرطوب شده در آب گرم در برطرف کردن این توده ها مفید می‌باشند (به دلیل خاصیت ضد باکتریایی چای سبز، آنتی اکسیدان‌های طبیعی موجود در چای سبز قادرند دیواره‌ی سلولی باکتری را از بین ببرد.)
- تمیز کردن ترشحات پلک توسط محلول ملایم آب صابون (محلول صابون بچه و آب به یک میزان) یا اینکه با استفاده از دستمال مرطوب که در اکثر داروخانه‌ها وجود دارد
- این توده ها را هرگز فشار ندهید تا ترشحات آن خارج شود.
- از لمس یا مالش پلک خودداری نمائید.
- تا زمان بهبودی از آرایش چشم و یا استفاده از لنزهای چشمی خودداری نمائید.
دارو درمانی گل مژه
اگر پس از هفته‌ی دوم علائمی از بهبودی مشاهده نشود، باید به چشم پزشک متخصص مراجعه شود.
گاهی اوقات ممکن است نیاز به تخلیه غده چرکی ایجاد شده باشد. این درمان با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود، بنابراین جای هیچ گونه نگرانی وجود ندارد. ابتدا یک برش کوچک در کنار گل مژه ایجاد می‌شود و سپس تخیله ترشحات و عفونت‌های داخل آن انجام می‌شود.
در صورت عفونت مجدد، از پمادهای آنتی بیوتیک باید استفاده شود. مصرف پماد و قطره‌های چشمی آنتی بیوتیک تا چند روز باید ادامه داشته باشد.
